Ως απονεύρωση του δοντιού ή αλλιώς ενδοδοντική θεραπεία ονομάζεται η επέμβαση που γίνεται στο εσωτερικό του δοντιού, δηλαδή στον πολφό.

Ο πολφός είναι ο μαλακός ιστός, ο οποίος αποτελείται από νευρικές ίνες, συνδετικό ιστό και αιμοφόρα αγγεία. Εκτείνεται από το κέντρο του δοντιού (πολφικός θάλαμος) μέχρι την άκρη των ριζών μέσω των ριζικών σωλήνων.  Κύρια λειτουργία του πολφού είναι η παροχή αίσθησης καθώς και η θρέψη του δοντιού. Γι’ αυτούς τους λόγους ο πολφός είναι  το ζωντανό κομμάτι του δοντιού. Σε περίπτωση νέκρωσης ή φλεγμονής του πολφού, νεκρώνεται ή φλεγμαίνει και το αντίστοιχο δόντι. Αν αυτή η φλεγμονή προχωρήσει στους περιακρορριζικούς ιστούς θα δημιουργηθεί κύστη.

Ποιος είναι ο στόχος της απονεύρωσης;

Ο στόχος της απονεύρωσης δοντιού είναι η αφαίρεση του φλεγμαίνοντος ή νεκρού πολφικού ιστού. Ταυτόχρονα, κατά τη διάρκεια της απονεύρωσης ο Οδοντίατρος  προχωράει στον καθαρισμό και την απολύμανση τόσο της πολφικής κοιλότητας (που βρίσκεται στη μύλη του δοντιού) όσο και των ριζικών σωλήνων (που βρίσκονται μέσα στις ρίζες του δοντιού).

Εφόσον οι ριζικοί σωλήνες είναι καθαροί και κατάλληλα διαμορφωμένοι, εμφράσσονται με ειδικό υλικό. Στόχος της έμφραξης του ριζικού σωλήνα είναι η αποφυγή υποτροπής του πολφού και η ταχύτερη αποκατάσταση των περιακρορριζικών ιστών.

Πότε είναι απαραίτητη η απονεύρωση;

Η ενδοδοντική θεραπεία είναι απαραίτητη όταν ο πολφός έχει νεκρωθεί ή έχει μολυνθεί. Οι καταστάσεις αυτές εντοπίζονται συχνότερα σε περιπτώσεις όπου:

1. Η τερηδόνα έχει προχωρήσει σε τέτοιο βαθμό που κατά την απομάκρυνσή της γίνεται αναπόφευκτα η αποκάλυψη του πολφού. Επιπλέον, η θεραπεία είναι απαραίτητη σε περίπτωση που το χαμηλότερο στρώμα της τερηδόνας εντοπίζεται πολύ κοντά στον πολφό με αποτέλεσμα τη μόλυνση και τη φλεγμονή αυτού από τις τοξίνες των μικροβίων.
2. Ένα δόντι σπάσει και το σπάσιμο εντοπίζεται πολύ κοντά στον πολφό ή κατά το σπάσιμο έχει αποκαλυφθεί ο πολφός.
3. Ένα δόντι έχει τραυματιστεί με αποτέλεσμα να νεκρωθεί ο πολφός. Αυτό μπορεί να οφείλεται τόσο σε καθημερινούς μικροτραυματισμούς, όπως το σφίξιμο των δοντιών, όσο και σε ισχυρή σύγκρουση (π.χ. πτώση από ποδήλατο).
4. Δόντια με παλιά σφραγίσματα, που έχουν  ατελή όρια, καθώς τα τερηδονογόνα μικρόβια βρίσκουν δίοδο και εισέρχονται στο εσωτερικό του δοντιού. Στη συνέχεια περνούν στον πολφό του δοντιού και τον μολύνουν.

1. Δόντια με παλιά ενδοδοντική θεραπεία που παρουσιάζουν συμπτώματα, οπότε χρειάζεται επανάληψη της θεραπείας.

Απονεύρωση δοντιού: Ποιες οι ενδείξεις;

Οι ενδείξεις που εμφανίζει ένα δόντι το οποίο χρήζει απονεύρωσης ποικίλουν.

Σε πρώτο στάδιο, χαρακτηριστική είναι η ευαισθησία του δοντιού, δεδομένου ότι η τερηδονική  βλάβη  εκτείνεται ως τον πολφό του δοντιού.

Εφόσον η τερηδόνα δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως, τα συμπτώματα αρχίζουν να γίνονται εντονότερα. Αυτό σημαίνει ότι το δόντι πονάει, μετά από κάποιο ερέθισμα, π.χ. μάσηση τροφής, λήψη κρύου ή ζεστού ροφήματος. Ο πόνος αυτός δεν περνά αμέσως μετά από την παύση του ερεθίσματος, αλλά συνεχίζει να υπάρχει για μερικά λεπτά.

Σε πιο προχωρημένο στάδιο ο πόνος μπορεί να εμφανίζεται ξαφνικά, χωρίς την παρουσία κάποιου ερεθίσματος. Η ένταση του πόνου κορυφώνεται συνήθως κατά τη διάρκεια της νύχτας. Είναι πιθανόν μετά από κάποιες μέρες ο πόνος να σταματήσει. Αυτό δε σημαίνει ότι το δόντι θεραπεύτηκε, αλλά ότι ο πολφός του δοντιού έχει νεκρωθεί.

Σε ακόμη πιο προχωρημένα περιστατικά είναι πιθανόν να εμφανιστούν τα παρακάτω συμπτώματα:

• Δημιουργία συριγγίου(σπυράκι στο ούλο) κοντά στο προβληματικό δόντι
• Εκροή πύου και απόστημα δοντιού
• Οίδημα του προσώπου
• Αποχρωματισμός του δοντιού

 

Ποια η διαδικασία της απονεύρωσης δοντιού;

Η διαδικασία απονεύρωσης ενός δοντιού ολοκληρώνεται συνήθως σε δύο συνεδρίες κατά τις οποίες ακολουθούνται τα εξής βήματα:

• Τοπική αναισθητοποίηση του δοντιού
• Απομόνωση του δοντιού από το σάλιο και τα βακτήρια με ένα ειδικό λάστιχο, που ονομάζεται ελαστικός απομονωτήρας.
• Διάνοιξη του δοντιού και εύρεση των ριζικών σωλήνων (ριζών του δοντιού), αφού φυσικά έχει καθαριστεί εντελώς η τερηδόνα.
• Μηχανική και χημική επεξεργασία του δοντιού. Με τον όρο μηχανική επεξεργασία εννοείται ο καθαρισμός και η κατάλληλη διαμόρφωση των ριζικών σωλήνων με τα μικροεργαλεία της ενδοδοντίας.

 

Στη σύγχρονη οδοντιατρική χρησιμοποιούνται κυρίως μηχανοκίνητα εργαλεία για την εκτέλεση της απονεύρωσης, χωρίς βέβαια να αποκλείεται και η χρήση των εργαλείων χειρός. Επίσης, οι ριζικοί σωλήνες καθαρίζονται και χημικά με τα υγρά διακλυσμών. Τα υγρά αυτά είναι ειδικά απολυμαντικά υγρά, χάρη στα οποία απομακρύνονται μικρόβια, νεκροί ιστοί και κύτταρα από το εσωτερικό των ριζών.

• Στεγνώνονται οι ριζικοί σωλήνες και τοποθετείται ειδικό φάρμακο στο εσωτερικό των ριζικών σωλήνων, το οποίο διατηρείται μέχρι την επόμενη συνεδρία (7 ημέρες). Επίσης, τοποθετείται προσωρινό σφράγισμα.

 

Η συνέχεια της θεραπείας στην επόμενη συνεδρία είναι διαφορετική σε κάθε ασθενή και εξαρτάται από τα συμπτώματα που παρουσιάστηκαν.

• Αν το δόντι είναι ασυμτωματικό και ο ασθενής δεν πονά, η απονεύρωση μπορεί να ολοκληρωθεί με την έμφραξη των ριζικών σωλήνων με ειδικό εμφρακτικό υλικό, που λέγεται γουταπέρκα. Η γουταπέρκα μαζί με ένα ειδικό φύραμα τοποθετείται στο εσωτερικό των ριζικών σωλήνων και τους εμφράσσει ερμητικά. Η έμφραξη πρέπει να εκτείνεται σε όλο το μήκος της ρίζας του δοντιού και να είναι συμπαγής.
• Αν το δόντι έχει ακόμη συμπτώματα, τότε εκτελείται για ακόμη μία φορά η χημικομηχανική επεξεργασία του δοντιού, τοποθετείται πάλι φάρμακο και προγραμματίζεται μία νέα συνεδρία. Όταν το δόντι παύσει να πονά ή να έχει εκροή πύου, τότε μόνο μπορεί να πραγματοποιηθεί η έμφραξη των ριζικών σωλήνων του δοντιού.
• Τέλος, τοποθετείται προσωρινό σφράγισμα και προγραμματίζεται επόμενη συνεδρία ώστε να πραγματοποιηθεί η τελική αποκατάσταση του δοντιού. Αυτό το ραντεβού πρέπει να γίνει όσον το δυνατόν πιο άμεσα.

 

Ολοκλήρωση της ενδοδοντικής θεραπείας

Μετά την ολοκλήρωση της ενδοδοντικής θεραπείας είναι απαραίτητο να τοποθετηθεί το συντομότερο η μόνιμη επανορθωτική εργασία, η οποία θα συμβάλλει στη διατήρηση και τη λειτουργικότητα του δοντιού.

Η τελική αποκατάσταση που κάθε φορά απαιτείται, εξαρτάται από τον βαθμό καταστροφής του δοντιού.

Η τελική αποκατάσταση  μπορεί να είναι ένα απλό λευκό σφράγισμα. Σε περίπτωση όμως που η καταστροφή του δοντιού είναι εκτεταμένη, τότε προτείνεται και η τοποθέτηση ενός άξονα, ώστε να μπορέσει να πραγματοποιηθεί η ανασύσταση του δοντιού. Στη συνέχεια, είναι απαραίτητο να τοποθετηθεί στεφάνη για την πλήρη προστασία του δοντιού.

 

Οδηγίες για τους ασθενείς

1. Τις ημέρες που διαρκεί η ενδοδοντική  θεραπεία, το δόντι είναι ευαίσθητο. Συνεπώς, αποφύγετε τη μάσηση από εκείνη την πλευρά, ιδίως τις σκληρές τροφές, και ενημερώστε μας εάν φύγει το προσωρινό σφράγισμα.
2. Είναι πιθανόν να παρουσιαστούν ορισμένες ενοχλήσεις (πόνος ή/και πρήξιμο) αναλόγως το περιστατικό, οι οποίες μπορεί να οφείλονται :
   – Σε ερεθισμό του χώρου γύρω από το δόντι, λόγω της θεραπείας ή
   – Σε αναζωπύρωση παλαιάς μόλυνσης, που προϋπήρχε, αλλά βρισκόταν σε ύφεση.
3. Αν πονάτε μπορείτε να πάρετε παυσίπονα δισκία, ένα ανά 4ωρο ή 6ωρο.
4. Αν πρηστείτε, ενδεχομένως θα χρειαστείτε αντιβιοτική αγωγή.

Σε κάθε περίπτωση, μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας σε περίπτωση που αντιμετωπίζετε κάποιο πρόβλημα ή ενόχληση.

 

Απονεύρωση δοντιού: Πόσο αποτελεσματική είναι;

Η πιθανότητα επιτυχίας της ενδοδοντικής θεραπείας με την προαναφερόμενη διαδικασία, υπερβαίνει το 90% και εξαρτάται κυρίως από την μορφολογία του δοντιού. Υπάρχουν δόντια με ρίζες πολύ στενές, με έντονες κάμψεις και στροφές που δυσκολεύουν πολύ τη διαδικασία της θεραπείας.
Για αυτά τα περιστατικά, το ιατρείο μας συνεργάζεται με εξειδικευμένο ενδοδοντολόγο, ώστε να εξασφαλιστούν τα υψηλά ποσοστά επιτυχίας.

Ο Οδοντίατρος Δρ. Παναγιώτης Λαμπρόπουλος και η Οδοντίατρος Δ. Παίζη προσφέρουν εξατομικευμένη θεραπευτική προσέγγιση, βασισμένη στα διεθνή πρωτόκολλα. Μη διστάσετε να επικοινωνήσετε με τους ιατρούς για οποιοδήποτε οδοντιατρικό ζήτημα σας απασχολεί.