Φθορίωση: Το φθόριο (fluoride) είναι ένα μεταλλικό στοιχείο, το οποίο ενισχύει την δομή της αδαμαντίνης του δοντιού κάνοντας το πιο ανθεκτικό στα οξέα που παράγουν τα μικρόβια της οδοντικής πλάκας. Γι’ αυτό θεωρείται το σημαντικότερο όπλο που διαθέτουμε για την αντιμετώπιση της τερηδόνας.
Όταν το περιβάλλον στο στόμα γίνεται όξινο ξεκινά μια χημική διαδικασία κατά την οποία μεταλλικά στοιχεία φεύγουν από την αδαμαντίνη προς το εξωτερικό περιβάλλον (απασβεστίωση ή απομεταλλικοποίηση). Μόλις το pH του στόματος αποκατασταθεί, αρχίζει η αντίστροφη διαδικασία επαναπρόσληψης του ασβεστίου (επανασβεστίωση ή επαναμεταλλικοποίηση). Η κυκλική συτή διαδικασία επαναλαμβάνεται συνεχώς στο στόμα μας.
Όταν αμελούμε τη στοματική υγιεινή ή καταναλώνουμε υπερβολική ποσότητα σακχάρων, η ισορροπία κλίνει προς την πλευρά της απασβεστίωσης. Η αδαμαντίνη αδυνατίζει συνεχώς και τελικά σε κάποιο σημείο της καταστρέφεται και δημιουργείται μια κοιλότητα, η γνωστή τερηδόνα.
Λειτουργεί προστατευτικά η φθορίωση;
Η συστημική λήψη φθορίου και η φθορίωση των δοντιών λειτουργούν προστατευτικά ως εξής:
- Αυξάνουν τη συγκέντρωση των μεταλλικών αλάτων γύρω από τα δόντια, γεγονός που μειώνει το ρυθμό απομεταλλικοποίησης και αυξάνει το ρυθμό επαναμεταλλικοποίησης βοηθώντας την αδαμαντίνη να διατηρηθεί ανέπαφη.
- Κατά τη φάση της επαναμεταλλικοποίησης το δόντι υποκαθιστά κάποια από την ποσότητα ασβεστίου που έχει απωλέσει με φθόριο. Η χημική ουσία που δημιουργείται (φθοριοαπατίτης) είναι πιο ισχυρή και σκληρή από την ουσία που φυσιολογικά περιέχει η αδαμαντίνη (υδροξυαπατίτη) αυξάνοντας την αντοχή της στα οξέα.
- Το φθόριο έχει ελαφρά αντιμικροβιακή δράση μειώνοντας την ανάπτυξη των μικροβίων τη οδοντικής πλάκας.
Τι εννοούμε με τον όρο φθορίωση;
Με τον όρο φθορίωση εννοούμε την τοπική εφαρμογή σκευασμάτων που περιέχουν φθόριο από τον οδοντίατρο, με στόχο να εκμεταλευθεί τις αντιτερηδονικές ιδιότητες του φθορίου. Αρχικά γίνεται ένας επιμελημένος καθαρισμός και στίλβωση (γυάλισμα) των δοντιών. Μετά πλένονται τα δόντια καλά με νερό βρύσης και στη συνέχεια στεγνώνονται με την βοήθεια της αεροσύριγγας (το μηχάνημα που “φυσάει” αέρα στην οδοντιατρική έδρα).
Η συνέχεια της διαδικασίας εξαρτάται από το είδος του σκευάσματος που θα χρησιμοποιήσει ο οδοντίατρος. Στην περίπτωση διαλυμάτων NaF ο οδοντίατρος θα απομονώσει τα δόντια με βαμβάκι και μετά θα επαλείψει τα δόντια με το συγκεκριμμένο διάλυμα για 1-2 λεπτά. Εάν χρησιμοποιήσει ζελατινώδη σκευάσματα φθορίου τότε μετά το στέγνωμα των δοντιών θα βάλει το υλικό σε πλαστικό δισκάριο (σαν μκρό μασελάκι) και θα το τοποθετήσει στο στόμα για 1-2 λεπτά. Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας συνιστάται η αποφυγή λήψης τροφής ή υγρών καθώς και το πλύσιμο του στόματος για 1 ώρα.
Τα παιδιά είναι η πρώτη και σημαντικότερη ομάδα που πρέπει να κάνει φθορίωση. Η αγωγή ξεκινά μετά τα 3-4 χρόνια, πρέπει να επαναλαμβάνεται 1-2 φορές τον χρόνο και συνδυάζεται με καθαρισμό και έλεγχο των δοντιών. Μπορούμε να κάνουμε φθορίωση σε κάθε άτομο μετά από τον καθαρισμό(θεραπεία ουλίτιδας) των δοντιών αλλά επιβάλεται σε τερηδονοευαίσθητα άτομα, σε περιπτώσεις ξηροστομίας και γενικότερα σε άτομα που για κάποιους λόγους δεν μπορούν να τηρήσουν καλή στοματική υγιεινή.
